Γιατί στην Αθήνα, το Κάιρο, τη Βηρυτό, την Κωνσταντινούπολη ή τη Βαγδάτη τα προϊόντα και οι εκδηλώσεις του λαϊκού πολιτισμού (τραγούδια, σταθερές ή κινούμενες εικόνες, λαϊκές ή λόγιες παραδοσιακές μουσικές, θρησκευτικοί ύμνοι, γιορτές προς τιμήν χριστιανών αγίων ή «σούφι» δερβίσηδων κ.λπ.) παρουσιάζουν τόσο μεγάλη συγγένεια; Και μάλιστα σήμερα, δηλαδή μετά από έως και δύο αιώνες παγιωμένων ανταγωνιστικών θεάσεων της Ιστορίας και της συλλογικής ταυτότητας στα εθνικά κράτη της Ανατολικής Μεσογείου –τα οποία προώθησαν, και εξακολουθούν να προωθούν, αμοιβαίως αντιθετικές προτάσεις για την εθνική κουλτούρα και την καλλιτεχνική παράδοση; Γιατί άραγε μπορούμε, ακόμα και σήμερα, να ιχνηλατήσουμε με αρκετή ακρίβεια την ύπαρξη ενός χώρου από την Αδριατική θάλασσα μέχρι το Ιράν που παράγει συγκρίσιμες πολιτισμικές δομές;

Από τους Αλεξανδρινούς μέχρι τους Οθωμανικούς χρόνους, στην Ανατολική Μεσόγειο σταδιακά δημιουργήθηκε ένα πυκνό δίκτυο χερσαίων και θαλάσσιων δρόμων με βασικούς κόμβους τα παζάρια. Οι κώδικες ήθους, έθους και συναλλαγής –που σε μεγάλο βαθμό αναπτύχθηκαν στη βάση του προφορικού πολιτισμού– συμπύκνωσαν, μέσω του ήχου, της εικόνας και των λαϊκών εκδηλώσεων και δρώμενων, τις δομικές πληροφορίες πάνω στις οποίες χτίστηκε και εξελίχθηκε η συνεργασία, η συναλλαγή, αλλά και ο ανταγωνισμός, ατόμων και ομάδων από διαφορετικές οικονομικές, θρησκευτικές, γλωσσικές, πολιτικές και γεωγραφικές αφετηρίες.

Η ομάδα του CEMOC [1]  μελετάει τους λαϊκούς αυτούς προφορικούς κώδικες, καθώς και τους τρόπους με τους οποίους οι προφορικές παραδόσεις έχτισαν σταδιακά ένα δομικό ανατολικομεσογειακό κωδικοποιημένο υπόστρωμα σκέψης και δράσης –το οποίο πιστεύουμε ότι παραμένει ενεργό, όπως φανερώνουν τα λαϊκά πολιτισμικά δημιουργήματα και δρώμενα που παράγονται στην Ανατολική Μεσόγειο.

Το CEMOC προτείνει μια εναλλακτική, και συμπληρωματική προς τις υπάρχουσες, προσέγγιση στην Ιστορία της Ελλάδας και της Ανατολικής Μεσογείου. Επιδιώκει να διερευνήσει και να αναδείξει την ύπαρξη του προαναφερθέντος πολιτισμικού υποστρώματος, με κύριο εργαλείο μελέτης τη λαϊκή προφορικότητα και τις (καλλιτεχνικές, θρησκευτικές, κοινωνιο-οικονομικές, κοινωνιο-πολιτικές) εκδηλώσεις της. Επιθυμεί την υπέρβαση παγιωμένων             εθνο-κρατικών και ακαδημαϊκών μοντέλων ανάλυσης, χωρίς όμως να   αγνοεί τα μοντέλα        αυτά (τα οποία χρησιμοποιεί εκτενώς στο επίπεδο των βιβλιογραφικών και άλλων πηγών).

Το CEMOC σχεδιάζει την πραγματοποίηση ερευνών (εθνομουσικολογικών, ανθρωπολογικών, εθνογραφικών, κοινωνιο-οικονομικών κ.λπ.) πάνω σε συγκεκριμένα θέματα της άγραφης ανατολικομεσογειακής λαϊκότητας. Σχεδιάζει επίσης τη δημιουργία ενός δικτύου επαφών και ανταλλαγών λαϊκής καλλιτεχνικής δημιουργίας και λαϊκού πολιτισμού.

Η προσπάθεια αυτή στοχεύει στην παραγωγή ερευνητικών, εκδοτικών και καλλιτεχνικών αποτελεσμάτων και στην ενθάρρυνση νέων δυναμικών στον χώρο του πολιτισμού. Επιδιώκει επίσης να συμβάλει σε μια νέα θέαση της ελληνικής και ανατολικομεσογειακής πολιτισμικής γεωγραφίας η οποία προσφέρει, πιστεύουμε, πολλαπλά εναύσματα για (καλλιτεχνικά αλλά και γεωπολιτικά) σημαίνουσα πολιτιστική δημιουργία, καθώς και για την υπέρβαση αντανακλαστικών μονόφθαλμης θέασης των  δυνητικών πηγών άντλησης (πολιτισμικών και άλλων) λύσεων σε διάφορα ζητήματα.